Rok temu we wszystkich WORD w kraju zaczął funkcjonować nowy egzamin teoretyczny na prawo jazdy i choć początki były trudne, to obecnie widać już, że nowa formuła sprawdziła się.

Tuż po wejściu w życie Ustawy o kierujących pojazdami, która m.in. wprowadziła do wojewódzkich ośrodków ruchu drogowego nowy egzamin teoretyczny na prawo jazdy, zdawalność teorii nikogo nie zachwycała. Kandydaci na kierowców z trudnością radzili sobie z nowymi, wymagającymi rzetelnej wiedzy, zadaniami egzaminacyjnymi. Potem sytuacja zaczęła powili poprawiać się. Kandydaci na kierowców zorientowali się, że do zaliczenia egzaminu potrzebna jest wiedza zdobyta na fachowo przeprowadzonym kursie i utrwalona podczas czytania podręczników i Kodeksu ruchu drogowego. Po roku efekty są wyraźnie zauważalne. Co prawda, do poziomu zdawalności teorii sprzed zmian nadal jest daleko, ale do zaliczenia starego egzaminu nie była wymagana wiedza, tylko pamięciowe opanowanie wszystkich jawnych pytań.

Zdaniem Krzysztofa Szymańskiego prezesa Polskiej Federacji Stowarzyszeń Szkół Kierowców, wprowadzenie nowego egzaminu przyniosło wiele korzyści.

- Zauważalne jest to, że kursanci zdecydowanie bardziej przykładają się  do nauki, zwiększa się ich wiedza na temat przepisów ruchu drogowego, a to bezpośrednio wpływa na statystyki zdawalności egzaminu i to nie tylko teoretycznego. My jako federacja, od dawna sygnalizowaliśmy konieczność zmian w formule egzaminu i obecnie można powiedzieć, że efekt jest zadawalający. Sprzeciwiamy się natomiast zupełnemu odtajnianiu pytań. Niestety, ale może to spowodować powrót do „kucia pytań na pamięć”. Wracając do sytuacji sprzed roku, gdy nowy egzamin zaczynał funkcjonować, to doskonale pamiętamy, że zdawalność teorii była bardzo niska. Obecnie zauważamy znaczną poprawę. Są już szkoły, które legitymują się zdawalnością egzaminu teoretycznego za pierwszym razem na poziomie ponad 70%.  Niestety na rynku szkoleniowym nadal są ośrodki, których odsetek zdawalności jest na dużo niższym poziomie, np. 20%.

Korzyści z wprowadzenia nowego systemu weryfikacji wiedzy teoretycznej zauważają również egzaminatorzy. 

– Coraz częściej mamy do czynienia z profesjonalnie przygotowanymi kandydatami na kierowców, którzy dyskutują z nami na temat przepisów ruchu drogowego, zadają trudne pytania i cytują przepisy. Wcześniej w zasadzie nie mieliśmy do czynienia z takimi sytuacjami – mówi Jarosław Kajewski – egzaminator nadzorujący w pilskim WORD.

To pokazuje, jak zmieniło się podejście kandydatów na kierowców do egzaminu. Wcześniej zagłębianie się w problematykę przepisów nie było konieczne, bo wystarczyło wszystko „wykuć na pamięć”. Wiedzę widać również na ulicach podczas egzaminu praktycznego. Kandydaci znają przepisy, znaki drogowe, mają większą pewność podczas wykonywania zadań, a to przed zmianami nie było przecież normą. To przekłada się na coraz lepszą zdawalność egzaminów praktycznych. W porównaniu do analogicznego okresu sprzed roku, zauważalna jest znaczna poprawa.

Kolejne lata pozwolą sprawdzić, jak wprowadzenie nowego egzaminu odbije się na statystykach dotyczących kolizji i wypadków z udziałem młodych kierowców. Miejmy nadzieję, że pozytywny trend przełoży się na poprawę stanu bezpieczeństwa ruchu drogowego.

Przypominamy zasady przeprowadzania nowego egzaminu teoretycznego na prawo jazdy.

Podczas egzaminu zadaniem kandydata na kierowcę jest odpowiedź na 20 pytań z wiedzy podstawowej i na 12 z wiedzy specjalistycznej. Zadania egzaminacyjne są dobierane losowo dla każdego zdającego z osobna. W puli pytań podstawowych znajduje się 10 pytań za 3 punkty, 6 pytań za 2 punkty i 4 pytania za 1 punkt. Wśród pytań specjalistycznych znajduje się 6 pytań za 3 punkty 4 pytania za 2 punkty oraz 2 pytania za 1 punkt. Wartość punktowa poszczególnych pytań jest określana na podstawie ich znaczenia dla bezpieczeństwa ruchu drogowego. Wszystkie pytania nowego egzaminu teoretycznego na prawo jazdy mają tylko jedną prawidłową odpowiedź. Rozwiązywanie zadań egzaminacyjnych polega na wyborze prawidłowej odpowiedzi poprzez wskazanie jej na ekranie stanowiska egzaminacyjnego i zatwierdzenie jej we właściwym polu. Przed zatwierdzeniem pytania osoba egzaminowana może zmieniać odpowiedzi. Po zatwierdzeniu, nie ma już takiej możliwości.

Pytania z wiedzy podstawowej (takie, które dotyczą wszystkich kategorii prawa jazdy) są wyświetlane na ekranie komputera jako pierwsze. Mogą one być zadawane w formie pytań do zdjęć lub filmów z prawdziwymi sytuacjami drogowymi, zagadnieniami prawnymi, elementami infrastruktury drogowej, pojazdami itp. Osoba egzaminowana ma w takiej sytuacji 20 sekund na przeczytanie pytania i 15 sekund na udzielenie odpowiedzi. Należy wybrać jeden z dwóch wariantów zaproponowanych na ekranie. W tej części egzaminu kandydat na kierowcę odpowiada wyłącznie „TAK” lub „NIE” na postawione pytania. Jeżeli w ciągu 15 sekund nie padnie odpowiedź lub nie zostanie ona zatwierdzona, wtedy program egzaminacyjny samoczynnie przejdzie do kolejnego zadania, a poprzednie nie zostanie zaliczone. Po wyświetleniu 20 pytań egzaminacyjnych z wiedzy podstawowej, program przejdzie do pytań specjalistycznych.

Część specjalistyczna egzaminu składa się z pytań właściwych wyłącznie dla kategorii prawa jazdy, którą kandydat na kierowcę chce uzyskać. W zależności od sytuacji mogą się tam znaleźć pytania typowe dla kategorii AM, A1, A2, A, B1, B, B+E, C1, C1+E, C, C+E, D1, D1+E, D, D+E, T lub dla uprawnień do kierowania tramwajem. W tej części egzaminu kandydat na kierowcę ma do czynienia z trzema wariantami odpowiedzi oznaczonymi literami A, B i C. Każde z zadań egzaminacyjnych posiada wizualizację w formie filmu lub zdjęcia. Na przeczytanie pytania i udzielenie odpowiedzi osoba egzaminowana ma 50 sekund. Jeżeli w tym czasie nie zostanie zatwierdzona żadna odpowiedź, wtedy program automatycznie przejdzie do kolejnego zadania. Po zatwierdzeniu ostatniego pytania, kandydatowi na kierowcę wyświetla się wynik z liczbą uzyskanych punktów wraz z informacją o wyniku egzaminu.

Czas trwania egzaminu teoretycznego na prawo jazdy jednej kategorii nie może przekroczyć 25 minut. W sytuacji, gdy kandydat na kierowcę chce zdawać egzamin na więcej niż jedną kategorię, wtedy czas trwania egzaminu wydłuża się o kolejne 25 minut, a procedura egzaminacyjna powtarza się z nowo wylosowanymi pytaniami.

Egzamin teoretyczny może zdawać maksymalnie 20 osób jednocześnie w wojewódzkim ośrodku ruchu drogowego. Pozytywny wynik egzaminu teoretycznego uprawnia do zdawania egzaminu praktycznego na placu manewrowym i w ruchu miejskim w ciągu 6 miesięcy od daty egzaminu.